ARİS ÜŞENMEZ
Motor sporlarına az da olsa ilgi duyanlar, Kuzey Amerika’nın önde gelen dayanıklılık yarış serisi Uluslararası Motor Sporları Birliği [IMSA] tarafından yılda bir kez düzenlenen ‘Petit Le Mans’ [Küçük Le Mans] adlı bir etkinliği duymuş olabilir. IMSA’da ise benim gibi ‘Curb-Agajanian’ adlı bir takımla karşılaşabilirsiniz. İsmi görünce, Agajanianların kim olduğunu merak ettim. Takımın ismindeki ‘Agajanian’, Cary Agajanian’ın adını taşısa da, aileyi yarış sektörüne sokan babası Joshua James Agajanian veya bilinen ismiyle J. C.’ymiş.
Joshua James ‘J.C.’ Agajanian, 1913’te Kaliforniya’da doğdu. Babası James T. Agajanian, hiç İngilizce bilmeden Kaliforniya’ya taşınmıştı ve görünüşe göre dili İncil’in İngilizce ve Ermenice versiyonlarını karşılaştırarak öğrenmişti.
Yaşlı Agajanian, kısa süre sonra kendini Los Angeles yakınlarındaki Saugus’ta domuz çiftliği ve çöp toplama işinde buldu. Domuzlar, 20. yüzyılın başlarında büyük şehirlerin atık krizine çözüm oldu çünkü organik geri dönüşüm makineleri olarak çalışıyorlardı ve hükümet, tüm atık yiyeceklerin onlara verilmesine izin veriyordu.
Agajanian ailesi birkaç yıl boyunca aile işinden para biriktirip hatırı sayılır bir servet kazandı. J.C.’nin yarışlara olan merakı, Los Angeles’ın artık var olmayan Ascot Yarış Pisti’nde başladı. Uygun bir yarış arabasına binmeyi başaramayınca, J.C. kendine bir tane almaya karar verdi. Kaskların deri kasklarla kapatıldığı ve emniyet kemerinin olmadığı bir dönemde, anlaşılabilir bir şekilde, hoşnutsuz bir baba tarafından karşılandı. Baba, J.C.’ye yarış arabası sürücüsü olmak istiyorsa, eşyalarını toplayıp gitmesini önerdi. Karşılığında J.C. babasına araba kullanmayacağına söz verdi, ancak yarış tutkusunu tatmin etmeye kararlıydı.
J.C. takım sahipliği kariyerine yerel Ascot Yarış Pisti’nde başladı ve sonunda yarış organizatörlerinden bıkıp, kendi yarışlarını tanıtmaya karar verdi. Toprak oval yarışları ve Baja yarışlarındaki köklerine bağlı kalsa da, en çok Indianapolis Yarış Pisti ve yarışın en büyük gösterisi olan Indy 500 ile ilgilendi. Yarışlarda 36 yıl üst üste yer aldı ve iki kez kazandı.
İlk zaferi 1952’de geldi ve sürücülerinden biri, tesadüfen bir başka Amerikalı Ermeni olan Fred Levon Agabashian, pole pozisyonunu aldı. Ancak Agabashian, yarış esnasında turboşarj arızası yaşadı ve 27. sırada bitirdi. Diğer sürücüsü Troy Ruttman ise, henüz 22 yaşındayken damalı bayrağı alarak Indy 500’ün bugüne kadarki en genç galibi oldu.
J.C., ikinci zaferi için 11 yıl bekledi ve 1963’te, nihayet yeniden turnuvanın kazananı oldu. Sürücüsü Parnelli Jones, yarış tarihinin efsaneleri Jim Clark ve A.J. Foyt gibi isimlere karşı pole pozisyonunu almayı başardı.
Günümüzde ise Curb-Agajanian, IMSA ve Indycar şampiyonalarında araçlara ev sahipliği yapan ve sürücü kadrosunda Scott Dixon, Tom Blomqvist ve Renger van der Zande gibi deneyimli ve başarılı isimlerin yer aldığı Meyer Shank Racing ile ortaklığını sürdürüyor.